ปริศนาน้ำยาทั้ง 7 ขวด

ปริศนานี้เป็นปริศนาที่ศาสตราจารย์เซเวอรัส สเนป เป็นผู้สร้างขึ้นเพื่อการปกป้องศิลาอาถรรพ์ โดยจะต้องอาศัยหลักตรรกะในการหาคำตอบ เพราะหากพลาดนั่นหมายถึงความตาย

“Danger lies before you, while safety lies behind,
Two of us will help you, whichever you would find,
One among us seven will let you move ahead,
Another will transport the drinker back instead,
Two among our number hold only nettle wine,
Three of us are killers, waiting hidden in line.
Choose, unless you wish to stay here for evermore,
To help you in your choice, we give you these clues four:
First, however slyly the poison tries to hide
You will always find some on nettle wine’s left side;
Second, different are those who stand at either end,
But if you would move onwards neither is your friend;
Third, as you see clearly, all are different size,
Neither dwarf nor giant holds death in their insides;
Fourth, the second left and the second on the right
Are twins once you taste them, though different at first sight.”

– Harry Potter and the Philosopher’s Stone, Chapter 16

ในฉบับภาษาไทย ได้มีการปรับรูปแบบเป็นกลอน โดยใจความทั้งหมดจากต้นฉบับยังคงครบถ้วน

อันตรายอยู่ข้างหน้า
สองขวดเสริมกำลัง
หนึ่งขวดช่วยเดินหน้า
สองขวดเป็นไวน์ใส
บอกใบ้ให้สี่ครั้ง
ข้อหนึ่งขวดยาพิษ
ข้อสองริมสุดแถว
ถัดมาสองข้างไซร้
ข้อสามดูให้ดี
ขวดจิ๋วขวดเบ้อเร้อ
ข้อสี่ที่สองขวา
แรกดูไม่คลับคล้าย
ปลอดภัยมาอยู่ข้างหลัง
มีในคลังขวดเจ็ดใบ
อีกขวดพากลับหลังไป
สามขวดไซร้คือยาพิษ
ตั้งใจฟังอย่าเลือกผิด
ซ่อนสุดฤทธิ์ชิดซ้ายไวน์
สองขวดแก้วต่างกันไกล
ก็ไม่ใช่เพื่อนของเธอ
เจ็ดขวดมีขนาดไม่เสมอ
ถือเป็นเกลอไม่ทำร้าย
และขวดยาสองจากซ้าย
แต่ชิมได้รสเหมือนกัน
– แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับศิลาอาถรรพ์ บ.16

แกะปริศนาตำแหน่งขวดยาทั้งเจ็ด

1. หนึ่งขวดช่วยเดินหน้า – นั้นหมายความว่า น้ำยาหนึ่งในนี้ จะเป็นน้ำยาที่พาคุณไปสู่ห้องต่อไป เราแทนสัญลักษณ์ด้วยตัว F (Forward)

2. อีกขวดพากลับหลังไป – นั้นหมายความว่า น้ำยาอีกหนึ่งขวดจะพาคุณกลับไปห้องที่ผ่านมา เราแทนด้วยตัว B (Back)

3. สองขวดเป็นไวน์ใส – นั้นหมายความว่า อีกสองขวดในนี้เป็นไวน์ เราแทนด้วยตัว W (Wine)

4. สามขวดไซร้คือยาพิษ – นั้นหมายความว่า อีกสามขวดที่เหลือคือยาพิษนั้นเอง เราแทนด้วยตัว P (Poison)

5. ข้อหนึ่งขวดยาพิษ ซ่อนสุดฤทธิ์ชิดซ้ายไวน์ – จากคำใบ้นี้ ทำให้เราตีความได้ว่า

R1 – หมายความว่า ทุกๆขวดของไวน์ ทางซ้ายจะเป็นยาพิษเสมอ
C1 – ขวดที่ 1 ไม่สามารถเป็นไวน์ได้ เพราะทางซ้ายของไวน์ต้องเป็นยาพิษ แต่ขวดที่ 1 อยู่ซ้ายสุดจึงไม่ใช่
C2 – ยาพิษทั้งสามไม่สามารถเรียงชิดกันได้ เพราะว่าทางขวาของมันต้องมีไวน์อยู่ อย่างน้อยมันจะต้องมีไวน์แทรกขวดหนึ่ง
C3 – ยาพิษอีกสองขวด อาจจะอยู่ถัดไปสองขวดจากยาพิษก็ได้ แต่ยังไงก็ตาม ไวน์ต้องอยู่ทางขวาของยาพิษเสมอ ไม่สามารถอยู่ทางซ้ายได้
C4 – ถ้าขวด 1 ไม่ใช่ ยาพิษ ขวดที่ 2 ไม่ใช่ ไวน์อย่างแน่นอน

6. ข้อสองริมสุดแถว สองขวดแก้วต่างกันไกล ถัดมาสองข้างไซร้ ก็ไม่ใช่เพื่อนของเธอ จากคำใบ้นี้แปลว่า

R2 – สองขวดสุดท้ายบรรจุต่างกัน
R3 – ขวดที่ 1 ไม่ใช่ F
R4 – ขวดที่ 7 ไม่ใช่ F

7. ข้อสามดูให้ดี เจ็ดขวดมีขนาดไม่เสมอ ขวดจิ๋วบวดเบ้อเร่อ ถือเป็นเกลอไม่ทำร้าย แต่ถ้าไม่ใช่ขวดที่เล็กที่สุด ก็ขวดใบใหญ่ที่สุด ที่บรรจุ P แปลได้ว่า

R5 ขวดที่ใหญ่ที่สุดอาจจะไม่ใช่ยาพิษ
R6 ขวดที่เล็กที่สุดอาจจะไม่ใช่ยาพิษ

8. ข้อสี่ที่สองขวา และขวดยาสองจากซ้าย แรกดูไม่คลับคล้าย แต่ชิมได้รสเหมือนกัน แปลได้ว่า

R7 ขวดที่ 2 และ ขวดที่ 6 บรรจุของเหลวเหมือนกัน
C5 ขวดที่ 2 ไม่สามารถเป็น F ได้เพราะ F มีขวดเดียว
C6 ขวดที่ 6 ไม่สามารถเป็น F ได้เพราะ F มีขวดเดียว
C7 ขวดที่ 2 ไม่สามารถเป็น B ได้เพราะ B มีขวดเดียว
C8 ขวดที่ 6 ไม่สามารถเป็น B ได้เพราะ B มีขวดเดียว

เมื่อเรารวมคำใบ้ทุกข้อมารวมกันจะได้ดังนี้

ขวดที่ 1 จากข้อสันนิษฐานตรง C1 และ R3 เราจะรู้ว่า ขวดที่ 1 ถ้าไม่ใช่ P ก็คือ B  เรามาสมมติว่ามันคือ B  เมื่อดูข้อ C4, C5, C7 ขวดที่ 2 ต้องเป็น P และจากข้อ R7 ขวดที่ 6 ก็ต้องเป็น P เช่นกัน  และเมื่อเรามาดูที่ข้อ C3 ขวดที่ 7 ก็ไม่สามารถเป็น P ดังนั้นถ้ามันไม่สามารถเป็น B (ซึ่งตอนนี้คือขวดที่ 1) P หรือ F (ไม่สามารถเป็น F ได้ตามข้อ R4) มันก็ต้องเป็น W ทั้งนี้สมมติฐานนี้จะเป็นจริงก็ต่อเมื่อ ขวดแรกคือ B ซึ่งเราจะได้ตามนี้ B P 3 4 5 P W

มาดูต่อที่ ขวดที่ 3  ถ้าขวดที่ 3 คือ W R1 ก็แน่ใจได้ว่า ขวด 4 และ 5 ต้องเรียงตัว F P หรือไม่ก็ P F ซึ่งนั้นจะเรียงได้ว่า

S1. B P W F P P W
S2. B P W P F P W

แล้วถ้าเกิดเราลองกลับไปที่สมมติฐานว่า B P 3 4 5 P W  และ ขวดที่ 4 คือ W  ถ้าอย่างนั้น ขวดที่ 3 จะต้องเป็น P (ตามข้อ R1) และทิ้งให้ ขวดที่ 5 เป็น F  กลับกันขวดที่ 5 เป็น W ขวดที่ 4 ก็จะเป็น P (ตามข้อ R1) ทิ้งให้ขวดที่ 3 เป็น F ตามนี้ เขาจะสรุปข้อสันนิษฐานได้อีกว่า

S3. B P P W F P W
S4. B P F P W P W

ข้อสันนิษฐานที่ได้มานี้ จะเป็นจริงก็ต่อเมื่อ ขวดที่ 1 คือ B เท่านั้น เอาละ เรามาลองสมมติว่า ขวดที่ 1 เป็น P กันบ้าง (ตามข้อ C1, R3) ถ้าขวดที่ 1 เป็น B ขวดที่ 2 นั้นก็จะเป็น P หรือไม่ก็ W (C5)  มาเริ่มกันที่ ขวดที่ 2 คือ P ขวดที่ 6 ก็จะเป็น P เช่นกัน ซึ่งทำให้ขวดที่ 3 และ 7 คือ W (ตามข้อ R1) จะได้ข้อสันนิษฐานว่า

S5: P P W F B P W
S6: P P W B F P W

ณ ตอนนี้ ถ้าขวด 2 คิอ W ดังนั้น ขวดที่ 6 ก็ต้องเป็น W เช่นกัน  พร้อมบังคับให้ขวดที่ 5 เป็น P และเช่นกันขวดที่ 7 ก็จะไม่สามารถเป็น W (เพราะว่า W มีแค่ 2 ขวด)  F (เพราะตามข้อ R4) หรือ P (เพราตามข้อ R2) ดังนั้น มันต้องเป็น B แน่นอน และนี่คือข้อสมมติฐานข้อสุดท้าย ถ้าขวดที่ 1 คือ P

S7: P W P F P W B
S8: P W F P P W B

ซึ่งเราจะได้ ข้อสมมติฐานสุดท้าย 8 ข้อดังนี้

S1: B P W P F P W
S2: B P W F P P W
S3: B P P W F P W
S4: B P F P W P W
S5: P P W F B P W
S6: P P W B F P W
S7: P W P F P W B
S8: P W F P P W B

จากข้อ R5 และ R6 เราไม่สามารถหาได้ เพราะ เจ.เค. ไม่ได้บอกขนาดกับพวกเรา ต่อมาภายหลังมีข้อมูลว่า F คือขวดที่เล็กที่สุด ซึ่งเฮอร์ไมโอนี่เป็นคนเดียวที่รู้ขนาดของขวด บอกว่า ขวดที่ 7 คือ B ฉะนั้น สมมติฐานที่มี ขวดที่ 7 เป็น B จึงเหลือแค่ 2 อันคือ

S7: P W P F P W B

ขวด 1 – ยาพิษ
ขวด 2 – ไวน์ ขวดใหญ่ที่สุด ถ้าข้อ 6 ไม่ใช่
ขวด 3 – ยาพิษ หรือยาที่จะไปต่อภารกิจถัดไป ถ้าเป็นขวดที่เล็กที่สุด
ขวด 4 – ยาที่ไปต่อภารกิจถัดไป ถ้าเป็นขวดเล็กที่สุด หรือเป็นยาพิษ ถ้าไม่ใช่ขวดเล็กสุด
ขวด 5 – ยาพิษ
ขวด 6 – ไวน์ ขวดใหญ่ที่สุด ถ้าข้อ 2 ไม่ใช่
ขวด 7 – ยาถอยหลังกลับ

S8: P W F P P W B

ขวด 1 – ยาพิษ
ขวด 2 – ไวน์ ขวดใหญ่ที่สุด ถ้าข้อ 6 ไม่ใช่
ขวด 3 – ยาที่จะไปต่อภารกิจถัดไป เพราะเป็นขวดเล็กที่สุด
ขวด 4 – ยาพิษ เพราะไม่ใช่ขวดเล็กสุด
ขวด 5 – ยาพิษ
ขวด 6 – ไวน์ ขวดใหญ่ที่สุด ถ้าข้อ 2 ไม่ใช่
ขวด 7 – ยาถอยหลังกลับ

ซึ่งเราไม่สามารถรู้ได้ว่าเป็นข้อไหน เพราะข้อมูลเชิงภาพไม่พอ

บทสรุปจากเว็บไซต์ Pottermore

หลังจากที่เว็บไซต์ Pottermore.com เปิดตัวแฮร์รี่ พอตเตอร์ กับศิลาอาถรรพ์ ก็ทำให้เราได้เห็นภาพการจัดวางขวดยาทั้งหมด ซึ่งข้อสรุปที่ได้จาก Pottermore เป็นดังนี้

potion-riddle2

ขวด 1 – ยาพิษ
ขวด 2 – ไวน์ ขวดใหญ่ที่สุด ถ้าข้อ 6 ไม่ใช่
ขวด 3 – ยาที่จะไปต่อภารกิจถัดไป เพราะเป็นขวดเล็กที่สุด
ขวด 4 – ยาพิษ เพราะไม่ใช่ขวดเล็กสุด
ขวด 5 – ยาพิษ
ขวด 6 – ไวน์ ขวดใหญ่ที่สุด ถ้าข้อ 2 ไม่ใช่
ขวด 7 – ยาถอยหลังกลับ

ซึ่งก็คือสมมติฐานที่ S8: P W F P P W B นั่นเองครับ

เรียบเรียงโดย © 2004 by Prefect Marcus (HP-Lexicon)
แปลและเรียบเรียงเป็นภาษาไทยโดย Vincent Bishop
ปรับปรุงและตรวจทานโดย A.Tree Riddle