สำหรับนักเรียนปีหนึ่งที่เข้ามาเรียนโรงเรียนคาถาพ่อมดแม่มดและเวทมนตร์ศาสตร์ฮอกวอตส์ จะต้องเรียนเนื้อหาทั้งหมด 7 วิชา คือ แปลงร่าง, คาถา, ปรุงยา, ประวัติศาสตร์เวทมนตร์, ป้องกันตัวจากศาสตร์มืด, ดาราศาสตร์, สมุนไพรศาสตร์ และการบิน ซึ่งเป็นวิชาบังคบที่ทุกคนต้องเรียน
เมื่อจบปีสองของฮอกวอตส์ นักเรียนสามารถเลือกวิชาเพื่อลงเรียนเพิ่มได้ โดยขั้นต่ำไม่น้อยกว่า 2 วิชา จากรายชื่อวิชาต่อไปนี้ ตัวเลขมหัศจรรย์, มักเกิ้ลศึกษา, พยากรณ์ศาสตร์, อักษรรูน และดูแลสัตว์วิเศษ
ในบางครั้งจะมีลิสต์วิชาพิเศษเพิ่มเข้ามาในการลงเรียนของปีสอง เช่น วิชาการเล่นแร่แปรธาตุ ที่มักถูกเสนอชื่อ ในช่วงสุดท้ายของปีสอง ถ้าความต้องการของผู้เรียนเพียงพอ ก็จะมีการเปิดสอนให้ในปีถัดไป (JKR, Pottermore)
ประกอบไปด้วย…
วิชาตัวเลขมหัศจรรย์
นักเรียนเพียงจำนวนหนึ่งเลือกวิชาสายนี้ ทำไมน่ะหรือ? วิชาตัวเลขมหัศจรรย์ได้รับความเห็นว่าเป็นวิชาที่ยุ่งยากและน่าเบื่อมาก พวกที่ตัดสินใจว่าตัวเองนั้น “ฉลาดหลักแหลม” มักจะเป็นคนที่สมัครใจพอจะท้าทายและนั่งฟังบทเรียนแสนน่าเบื่อต่างๆ ของศาสตราจารย์เวคเตอร์ไป
วิชาดูแลสัตว์วิเศษ
อันตรายงั้นหรือ? ผู้สอน รูเบอัส แฮกริด ไม่กลัวเลยที่จะแสดงว่าเขาชอบนักเรียนบางคนมากกว่าคนอื่นๆ ผู้ดูแลสัตว์ของฮอกวอตส์มีใจรักสัตว์วิเศษมาก และว่องไวที่จะตะครุบความคิดในการนำวิชานี้กลับมาสอนที่ฮอกวอตส์ ไม่ว่าจะเป็นฮิปโปกริฟฟ์ หรือสกรู๊ตปะทุไฟ เป็นเวลากว่าครึ่งวิชาที่แฮกริดพานักเรียนของเขาลงมือทำภารกิจต่างๆ มากกว่าจะใช้เวลาสอน เรื่องรูปพรรณสัณฐานทั้งหมดของสัตว์ต่างๆ
ตัวอย่างบทเรียน
- โบวทรัคเกิล หรือหมัดต้นไม้ (ปีห้า) กับศาสตราจารย์กรับบลี-แพลงก์ (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับภาคีนกฟีนิกซ์ บ.13 น.320)
วิชาแปลงร่าง
ปลีกย่อยของเวทมนตร์ศาสตร์อย่างหนึ่งที่ยุ่งยากทีเดียว นักเรียนหลายคนต้องดิ้นรนให้รอดในวิชานี้ เริ่มต้นง่ายๆ — เปลี่ยนไม้ขีดไฟให้เป็นเข็มหมุด ฯลฯ ศาสตราจารย์มักกอนนากัลมีความท้าทายในการสอนสิ่งนี้ และอาจารย์ใหญ่คนปัจจุบัน อัลบัส ดัมเบิลดอร์เคยสอนวิชานี้เองครั้งหนึ่งมาก่อน
ในตอนแรกชื่อของวิชาแปลงร่างในภาษาอังกฤษนั้น เจ.เค.โรว์ลิ่งได้ตั้งไว้สองชื่อ คือ แปลงร่าง (Transfiguration) กับ เมตาร์มอร์โพซิส (Metamorphosis)
“การแปลงร่างเป็นหนึ่งในเวทมนตร์ที่ซับซ้อนและเป็นอันตรายมากที่สุด ซึ่งพวกเธอจะได้เรียนที่ฮอกวอตส์”
– มิเนอร์ว่า มักกอนนากัล
ตัวอย่างบทเรียน
- การแปลงร่างไม้ขีดไฟ ให้หลายเป็นเข็ม (ปีหนึ่ง)
- การเปลี่ยนหนูตัวเล็กๆ ให้กลายเป็นกล่องยานัตถุ์ (ปีหนึ่ง)
- การเปลี่ยนแมลงปีกแข็งให้เป็นกระดุม (ปีสอง)
- การเปลี่ยนกระต่ายขาวเป็นรองเท้าแตะ (ปีสอง)
- แอนิเมไจ (ปีสาม)
- การเสกกาน้ำชาให้เป็นเต่า (ปีสาม)
- การใช้คาถาอันตรธาน เพื่อทำให้ทากและหนูหายไป (ปีห้า) (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับภาคีนกฟีนิกซ์ บ.13 น.319)
วิชาป้องกันตัวจากศาสตร์มืด
จากควีเรลล์ ไปล็อกฮาร์ต ไปลูปิน ไปมู้ดดี้ตัวปลอม ไปอัมบริดจ์ ไปสเนป วิชานี้ดูเหมือนจะถูกสอนโดยศาสตราจารย์ต่างคนทุก ๆ ปี เป็นอาถรรพ์กับวิชานี้ (กระทั่งโวลเดอมอร์ตาย คำแช่งนี้ก็คลายลง, เจ.เค.โรว์ลิ่ง) ด้วยเนื้อหาที่มีประโยชน์และสนุกสนาน ทำให้นักเรียนบางคนอาจจะยกเลิกวิชาใดก็ได้เพียงเพื่อมาเรียนเรื่องบ็อกการ์ตหรือพิกซี่ อย่างไรก็ตาม ช่วยไม่ได้ที่มีข่าวลือว่าการป้องกันกันตัวจากศาสตร์มืดเป็นวิชาอาถรรพ์ที่โวลเดอมอร์แช่งไว้ กระทั่งในปี 1997-1998 วิชาป้องกันตัวจากศาสตร์มืดถูกยกเลิกไป จากการยึดอำนาจฮอกวอตส์ของโวลเดอมอร์ และในปีต่อมาจึงกลับมาทำการสอนอีกครั้งตามปกติ
ตัวอย่างบทเรียน
- พิกซี่ (ปีสอง)
- มนุษย์หมาป่าวักก้าวักก้า (ปีสอง)
- เยติ (ปีสอง)
- ผีดิบดูดเลือด (ปีสอง)
- บ็อกการ์ต (ปีสาม)
- เร้ดแค๊พส์ (ปีสาม)
- กัปปะ (ปีสาม)
- กรินดี้โลว์ (ปีสาม)
- ฮังกี้พังก์ (ปีสาม)
- มนุษย์หมาป่า (ปีสาม)
วิชาพยากรณ์ศาสตร์
ศาสตราจารย์มักกอลนากัลไม่ชอบใจนักที่มีความจำเป็นต้องสอนวิชานี้ ในขณะที่คำทำนายของศาสตราจารย์ทรีลอว์นีย์ได้รับความเห็นว่า เป็นเรื่องเหลวไหลแท้ๆนั้น เธอคิดว่าความสามารถในการ “เห็นอนาคต” ของเธอเป็นของขวัญอันแท้จริงที่หามาได้ยากนัก ห้องเรียนที่ทั้งคับแคบเป็นอันมาก และมีกลิ่นชะมดฉุนจัดนั้นตั้งอยู่ในหอคอยทางทิศเหนือของฮอกวอตส์
ตัวอย่างบทเรียน
- การอ่านใบชา (ปีสาม)
- การดูลายมือ (ปีสาม)
- การดูลูกแก้ว (ปีสาม)
- การทำนายกองไฟ (ปีสาม)
วิชาสมุนไพรศาสตร์
ในสภาพแวดล้อมที่เย็นสบาย ศาสตราจารย์สเปราต์รวบรวมความรู้ของเธอ และงานประเภท “ปฏิบัติ” สำหรับนักเรียนไว้เพื่อเตรียมบทเรียนที่สนุกสนานและให้ความรู้ครบครัน ถึงแม้ว่านักเรียนจะสามารถตกอยู่ในสถานการณ์ที่เหนียวเหนอะอย่างแท้จริงได้ นักเรียนก็ชื่นชอบที่จะพักออกจากปราสาทชั่วคราวเพื่อลงไปยังเรือนสมุนไพรอยู่ดี
เดิมที เจ.เค.โรว์ลิ่งตั้งชื่อวิชานี้ว่า Herbalism ก่อนจะมาเป็น Herbology
ตัวอย่างบทเรียน
- กับดักมาร (ปีหนึ่ง)
- แมนเดรก (ปีสอง)
- ต้นมะเดื่อจากอะบิสสิเนีย (ปีสอง)
- ต้นพัฟฟาพ็อด (ปีสาม)
วิชาประวัติศาสตร์เวทมนตร์
สอนโดยศาสตราจารย์บินส์ — ผีในโรงเรียนฮอกวอตส์ — วิชานี้ได้รับการลงความเห็นว่าน่าเบื่อทีเดียว ในเมื่อมันพรรณาถึงเหตุการณ์ต่างๆ ในประวัติศาสตร์ของโลกพ่อมดแม่มดที่เรารู้อยู่แล้ว มีนักเรียนน้อยคนนักที่ ?ชื่นชอบ? วิชานี้
ตัวอย่างบทเรียน
- กฎข้อปฏิบัติตัวของมนุษย์หมาป่า ค.ศ. 1637 (ปีหนึ่ง)
- การลุกฮือของอัลฟริกผู้กระตือรือร้น (ปีหนึ่ง)
- การประชุมสมัชชาพ่อมดยุโรปในยุคกลาง (ปีสอง)
- การประชุมผู้ประกอบเวทมนตร์นานาชาติ ค.ศ.1289 (ปีสอง)
วิชามักเกิ้ลศึกษา
วิชานี้สอนถึงเรื่องพวกมักเกิ้ลอย่างแท้จริง มันสอนให้นักเรียนรู้จักถึงอุปนิสัยใจคอและลักษณะการดำเนินชีวิตของเหล่ามักเกิ้ล เช่นเดียวกับเหตุการณ์สำคัญตามประวัติศาสตร์ในชีวิตเหล่ามักเกิ้ล
วิชาปรุงยา
ได้รับการลงความเห็นจากบางคนว่าเป็นวิชาสำคัญ แม้จะมีข้อเท็จจริงที่ว่าวิชาปรุงยาเป็นวิชาที่ยุ่งและ “ยาก” ศาสตราจารย์สเนปไม่ได้ทำให้ทำให้ชั้นเรียนนี้ง่ายขึ้นเลยสักนิด นักเรียนนั่งที่โต๊ะของพวกเขาขณะรอคอย และเตรียมพร้อมส่วนผสมกับเครื่องปรุงต่างๆ จนกระทั่งสเนปเดินมาและวิจารณ์ผลงานของพวกเขา
ตัวอย่างบทเรียน
- น้ำยาล้างความทรงจำ (ปีหนึ่ง)
- น้ำยารักษาฝี (ปีหนึ่ง)
- น้ำยาพองตัว (ปีสอง)
- น้ำยาหดตัว (ปีสาม)
- น้ำยาจิตสับสน (ปีสาม)
- น้ำยาสันติ น้ำยาที่ช่วยผ่อนคลายความกังวลและลดความปั่นป่วนใจ (ปีห้า) (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับภาคีนกฟีนิกซ์ บ.12 น.289)
- การใช้มูนสโตน (ปีห้า) (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับภาคีนกฟีนิกซ์ บ.13 น.319)
- น้ำยาเสริมกำลัง (ปีห้า) (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับภาคีนกฟีนิกซ์ บ.15 น.381)
วิชาดาราศาสตร์
วิชาดาราศาสตร์สอนโดยศาสตราจารย์ซินิสตร้าผู้ลึกลับ นักเรียนศึกษาดวงดาวในหอดูดาว ซึ่งเป็นหอคอยที่สูงที่สุดในฮอกวอตส์ นักเรียนจะหาสัญลักษณ์เวทมนตร์บนท้องฟ้าจากกล้องโทรทัศน์ การบ้านจะพาดพิงถึงการทำแบบจำลองของดวงดาวให้เที่ยงตรง คิดว่าคุณจะดีในวิชาดาราศาสตร์ได้ไหม?
วิชาคาถา
วิชาเวทมนตร์ศาสตร์จะมีการเรียนการสอนที่ยุ่งยากถึงคาถา เวทมนตร์ และบางทีแม้แต่คำสาป วิชานี้สอนโดยศาสตราจารย์ฟิเลียส ฟลิตวิกที่ตัวเตี้ยน่าขัน เขาใช้ความรู้ทางด้านคาถาที่หลักแหลม มานำทางนักเรียนในการศึกษาเล่าเรียนวิชาที่น่าอัศจรรย์นี้ นักเรียนจะเรียนรู้หลายสิ่งหลายอย่างตั้งแต่การทำให้สิ่งของลอยไปมา จนถึงจะทำอย่างไรให้เรียกสิ่งของได้ตามใจปรารถนา
ตัวอย่างบทเรียน
- การบังคับให้สับปะรดเต้นแท๊ป (ปีหนึ่ง)
- การเสกคาถาให้วัตถุลอยได้ ด้วยคาถา วิงการ์เดียม เลวิโอซ่า (ปีหนึ่ง)
- การใช้คาถารื่นเริง (ปีสาม)
- คาถาเรียกของ (ปีห้า) (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับภาคีนกฟีนิกซ์ บ.13 น.319)
- ธาตุที่ห้า: การค้นหา (ปีหก) // เจ้าชายเลือดผสม น.320
วิชาการบิน
มาดามฮูชเป็นอาจารย์วิชาการบินที่มหัศจรรย์คนหนึ่ง นักเรียนล้วนชอบเธอ — ส่วนใหญ่เป็นเพราะเธอไม่ได้เสียเวลามาอธิบายทุกๆสิ่ง ถึงแม้ว่าเธอจะเข้มงวดขึ้นมาได้ เธอก็ทำให้ศิลปะการบินนั้นดูเหมือนเป็นชิ้นเค้กก้อนหนึ่งไปเลย นักเรียนหลายคนรักการบินจริงๆ และแน่นอน นั่นทำให้วิชาการบินเป็นหนึ่งในหลายๆวิชาซึ่งเป็นที่ป๊อปปูล่าร์ของนักเรียนมากมาย ไม้กวาดที่ใช้สำหรับฝึกนักเรียน ในวิชานี้ จะใช้ไม้กวาดของฮอกวอตส์เท่านั้น คือไม้กวาดรุ่นชู้ตติ้งสตาร์
วิชาอักษรรูนโบราณ
วิชานี้เป็นวิชาว่าด้วยตัวหนังสือเยอรมันโบราณ ที่ดัดแปลงมาจากอักษรโรมัน ซึ่งเชื่อว่าอักษรรูนมีอำนาจวิเศษ ซึ่งเฮอร์ไมโอนี่ลงเรียนวิชานี้ด้วย
วิชาศาสตร์มืด (1997-1998)
ในยุคหลังโวลเดอมอร์คืนอำนาจและยึดฮอกวอตส์ได้สำเร็จ วิชาศาสตร์มืดก็ถูกกำหนดให้มีการสอนขึ้นในฮอกวอตส์ โดยใช้ผู้เรียนเป็นตัวทดลองคาถาต่างๆ เฉพาะอย่างยิ่งกับคำสาปโทษผิดสถานเดียว ดำเนินการสอนโดยศาสตราจารย์อะมีคัส แคร์โรว์
วิชาการหายตัว
วิชาเฉพาะที่เปิดรับสมัครนักเรียนชั้นปีที่ 6 ให้สามารถลงทะเบียนเพื่อเรียนรู้การหายตัวอย่างถูกต้อง จากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางจากกระทรวงเวทมนตร์
วิชาเล่นแร่แปรธาตุ
เป็นวิชาที่จะเปิดให้เรียนในช่วง 2 ปีสุดท้าย หากมีความประสงค์จะเรียนมากพอ (อ้างอิง Pottermore)
